Powstanie Warszawskie. Między swastyką a sierpem i młotem – jak Stalin pozwolił Niemcom mordować Polaków

Ten heroiczny zryw, który miał odmienić los Polski, został jednak utopiony we krwi. Nie tylko przez niemieckiego okupanta, ale także – a może przede wszystkim – z powodu cynicznej i wyrachowanej bezczynności Stalina, który świadomie zatrzymał ofensywę Armii Czerwonej u bram Warszawy, pozwalając miastu konać w ogniu.

Historia Powstania Warszawskiego to nie tylko dramatyczny rozdział naszej walki o niepodległość. To także przerażające świadectwo, jak dwa zbrodnicze totalitaryzmy – niemiecki hitleryzm i rosyjski bolszewizm – potrafiły połączyć siły w jednym: w zadawaniu śmierci duchowi wolnej Polski.

SOJUSZ DIABŁÓW – JESZCZE ZANIM PADŁ PIERWSZY STRZAŁ

To nie przypadek, że Powstanie wybuchło dokładnie pięć lat po podpisaniu haniebnego paktu Ribbentrop-Mołotow. W 1939 roku niemiecka swastyka i sowiecki sierp z młotem rozszarpały Polskę, dzieląc ją jak łup wojenny. To nie był taktyczny układ – to był świadomy plan unicestwienia polskiej państwowości, historii i tożsamości.

Nawet gdy w 1941 roku III Rzesza i ZSRR stanęły wobec siebie w otwartej wojnie, ich wspólny interes – zniszczenie wolnej Polski – pozostał nienaruszony. Stalin nie potrzebował w Warszawie wolnych Polaków, lecz marionetek. Nie chciał bohaterskiego narodu – chciał podporządkowanej republiki, wchłoniętej przez imperium zła.

Dlatego, gdy Polacy stanęli do walki, Sowieci zatrzymali się po drugiej stronie Wisły. Czekali. Patrzyli. I milczeli, gdy Warszawa płonęła.

STALIN – CICHY WSPÓLNIK NIEMIECKIEJ RZEZI

Decyzja o zatrzymaniu ofensywy Armii Czerwonej była świadomym aktem cynizmu. Stalin celowo wstrzymał natarcie, stając pośrednio po stronie Hitlera. Nie zamierzał ratować Warszawy – jej upadek pod ciosami niemieckich wojsk był mu na rękę. To Niemcy mieli rozwiązać „polski problem” za niego. Nie musiał walczyć z Armią Krajową – wystarczyło, że zrobią to za niego esesmani, kolaboranci i ogień.

Symbolicznym gestem była odmowa udostępnienia alianckim samolotom sowieckich lotnisk. Brytyjskie i amerykańskie maszyny z pomocą humanitarną musiały wracać bezpieczną drogą przez front, bo Moskwa nie zgodziła się na lądowanie. Stalin nie chciał nawet pozorów współpracy. Jego milczenie było zgodą – przemyślaną i zimną.

To, co wydarzyło się wtedy w Warszawie, nie było wyłącznie efektem niemieckiego bestialstwa. Rzeź stolicy dokonywała się przy biernej obserwacji ze wschodniego brzegu Wisły – i przy bezpośrednim udziale zbrodniczych formacji, które wyrosły na sowieckim gruncie.

RZEŹ WOLI I OCHOTY – ROSYJSKIE DEMONY W NIEMIECKIEJ SŁUŻBIE

Najbardziej wstrząsającym symbolem tej zbrodniczej obojętności była Rzeź Woli i Ochoty. W ciągu kilku dni Niemcy, wspierani przez kolaboracyjne oddziały, wymordowali dziesiątki tysięcy cywilów. Wśród oprawców szczególną rolę odegrały jednostki RONA – sformowane z sowieckich dezerterów, wcielone do SS. To rosyjscy kryminaliści i renegaci – gwałcili, palili żywcem całe rodziny, urządzali rzeź, która zszokowała nawet część niemieckiego dowództwa.

Z drugiego brzegu Wisły sowieckie dowództwo przyglądało się tej eksterminacji bez ruchu. Stalin celowo pozostawił Warszawę bez pomocy, licząc, że niemiecki terror rozwiąże za niego problem niepokornych Polaków.

JEDEN CEL – ZNISZCZYĆ POLSKĘ

Hitler i Stalin różnili się w metodach, ale nie w celach. Pierwszy chciał zgermanizować Polskę, drugi – zsowietyzować i zrusyfikować. Ostateczny efekt był jednak identyczny: unicestwienie elity, duchowieństwa, inteligencji i młodzieży, która miała odwagę marzyć o wolności.

Choć militarnie osamotnione i brutalnie stłumione, Powstanie Warszawskie odniosło zwycięstwo moralne. Stało się nieśmiertelnym świadectwem, że Polska nie klęka przed tyranią. Nawet w samotności. Nawet wśród ruin. Nawet wtedy, gdy świat odwraca wzrok.

MIĘDZY BERLINEM A MOSKWĄ – WSPÓLNOTA ŚMIERCI

Powstanie przypomina nam jeszcze jedną, gorzką prawdę: między Moskwą a Berlinem bywało więcej współpracy niż wrogości – szczególnie, gdy chodziło o eksterminację Polaków. Od 1939 do 1944 roku naziści i bolszewicy – mimo pozorów walki – konsekwentnie współtworzyli system niszczenia polskiego ducha.

Dziś Niemcy – choć nie bez kontrowersji – oficjalnie odcięli się od dziedzictwa III Rzeszy, uznając zbrodnie nazistów i podejmując trud historycznego rachunku sumienia. Tymczasem Rosja kroczy drogą odwrotną. Ponad 60 procent Rosjan otwarcie gloryfikuje Stalina – kata narodów, zbrodniarza odpowiedzialnego za głód, terror i ludobójstwo. Czczeni są funkcjonariusze NKWD, rehabilitowani są oprawcy bolszewickiego imperium. Zamiast skruchy – duma. Zamiast refleksji – powrót do retoryki przemocy.

W takim świecie pamięć o Powstaniu Warszawskim jest nie tylko hołdem dla bohaterów – to także ostrzeżenie. Historia nie umarła. Wciąż oddycha. I – jeśli zawiedzie pamięć – może znów podnieść głowę.

Pamiętajmy. Bo zapomnienie to pierwszy krok do powtórki historii.

Włodzimierz Iszczuk